همه چیز دربارهٔ وایت بالانس یا تراز سفیدی
وایت بالانس یا تراز سفیدی اساس تصمیم گیری دوربین برای نورسنجی و نمایش رنگ‌ها در واقعی ترین شکل ممکن است. ترازسفیدی به خصوص در عکاسی صنعتی بسیار برای دوربین اهمیت دارد و صورت عدم رعایت آن با تصاویری بدجلوه مواجه خواهیم شد.
معیار دوربین برای تشخیص صحیح ترین رنگ‌ها، رنگ سفید یا خاکستری میانی است. توسط تشخیص این دو رنگ دوربین نورسنجی و وایت‌بالانس را انجام می‌دهد.
متغییر مهم و تعیین کننده در وایت بالانس دمای رنگ یا Color Temperture است. با تغییر این مقادیر تصویر ما ثبت می‌شود.
ارتباط وایت بالانس یا تراز سفیدی با دمای رنگ یا Color Temperture
تمام نورهای محیط دارای یک دمای خاص یا کلوین هستند. این دما از حدود ۱۰۰۰ شروع شده و تا ۱۰۰۰۰ ادامه دارد.
هرچقدر میزان دمای رنگ نور پایین تر باشد رنگ به سمت نارنجی و گرمی و هرچقدر میزان دمای رنگ بالاتر باشد رنگ به سمت آبی و سردی حرکت می‌کند.
برای درک بهتر به تصویر زیر توجه کنید:
بر طبق تصویر بالا هرچقدر دما افزایش پیدا می‌کند نور محیط به سمت سردی حرکت می‌کند و هرچقدر کاهش پیدا می‌کند نور به سمت گرمی یا نارنجی حرکت می‌کند.
نور ساطع شده از هر منبع دارای یک کلوین مشخص است.
از پایین‌ترین که در طبیعت قابل مشاهده است شمع، با کلوین ۱۹۰۰ گرفته تا عمق آسمان آبی در روز که کلوینی برابر با ۱۰۰۰۰ دارد.
وایت بالانس یا تراز سفیدی با تشخیص درست رنگ سفید و یا خاکستری ۱۸٪ قادر به آن خواهد بود که کلوین مناسب عکس ما را تعیین کرده و در کسری از ثانیه تصویر را با آن ثبت کند.
اهمیت وایت بالانس در تصاویر
اهمیت وایت بالانس اغلب در ثبت تصاویر تجاری و عکاسی صنعتی و تبلیغاتی به چشم می‌آید. در عکاسی های روزمره مود اتوماتیک دوربین به خوبی نیاز ما را برطرف می‌کند.
در عکاسی صنعتی و تبلیغاتی یکی از چالش‌های مهم که ممکن است برای ما به وجود بیاید این است که ما رنگ‌های زیادی در تصویر بخصوص رنگ‌بندی های مختلفی در محصولات داریم که این ما را مجبور می‌کند تا به صحیح ترین رنگ واقعی نسبت به خود شی دست پیدا کنیم.
به عنوان مثال ما می‌خواهیم از یک ست آرایشی چند رنگ شامل ۱۲ رنگ عکاسی کنیم.
کارفرما یا سفارش دهنده‌ی عکس تصویری را می‌خواهد که رنگ‌ها درست شبیه به رنگ هایی باشند که با چشم خود مستقیم می‌بینیم.
در این لحظه است که به اهمیت بالایی وایت بالانس یا تراز سفیدی پی می‌بریم چرا که اگر از استانداردهای مشخص استفاده نکنیم قطعا در خروجی نهایی به مشکل خواهیم خورد.
بنابراین برای مواجه نشدن با این مشکل لازم است این مبحث را به خوبی درک کرده و از راه‌کارهایی که در ادامه‌ي پیش روی شما قرار می‌دهیم استفاده کنید.
وایت بالانس به همان میزانی که مثلث نوردهی اهمیت دارد برای تصویر دارای اهمیت بالایی است.
تفاوت در این است که مثلث نوردهی برای عکاسان حرفه‌ای از ابتدا مسئله‌ی پایه‌ای بوده و هرعکاسی هدفش از تهیه دوربین DSLR داشتن کنترل کامل بر روی مقادیر نوردهی بوده است.
این درحالی است که وایت بالانس همیشه در منو به صورت اتوماتیک قرار دارد و مانند دکمه‌های کنترل دیافراگم و سرعت شاتر در دسترس و نزدیک دید نبوده و همین موجب شده خیلی‌ها اهمیت چندانی به موضوع وایت بالانس ندهند و علت دیگر اینکه وایت‌بالانس در حالت اتوماتیک بسیار خوب عمل می‌کند.
نکته: در صورتی که رنگ سفید در عکس سفید واقعی دیده شود تراز سفیدی در صحیح ترین حالت خود قرار دارد.
حالت های وایت بالانس یا تراز سفیدی در دوربین
تقریبا در تمام دوربین‌های امروزی شاهد چندین مود آماده‌ي وایت بالانس هستیم که به شرح ذیل می‌باشند:
راه‌های رسیدن به مناسب‌ترین وایت بالانس (تراز سفیدی)
برای رسیدن به صحیح ترین وایت بالانس دو شیوه و چندین روش داریم که در ادامه با آن آشنا می‌شوید.
وایت‌بالانس در حین عکاسی
- وایت‌بالانس توسط مود اتوماتیک
- وایت‌بالانس توسط مودهای از پیش آماده مانند Shade/Cloudy/Tungsten/Flash/Flourescent/DayLight)) و دیگر مودها
- وایت‌بالانس توسط کارت خاکستری ۱۸٪
- وایت‌بالانس توسط کاغذ سفید یک‌دست
- وایت‌بالانس توسط دستگاه کلوین متر kelvinMeter
وایت‌بالانس پس از عکاسی
- وایت‌بالانس توسط لایتروم
- وایت‌بالانس توسط فوتوشاپ
شرح روش‌های وایت بالانس در حین عکاسی
وایت بالانس توسط مود اتوماتیک
هرکدام از موارد بالا توضیحات مختص خود را دارند، برای مورد اتوماتیک و دیگر مودها به راحتی با مراجعه به منو قسمت White Blanace می‌توانید روی این مودها اسکرول کنید. اما برای دیگر روش‌ها لازم است که این آموزش را تا آخر دنبال کنید.
وایت بالانس توسط مودهای آماده
وایت‌بالانس توسط مودهای از پیش آماده مانند Shade/Cloudy/Tungsten/Flash/Flourescent/DayLight))
وایت بالانس توسط کارت خاکستری ۱۸٪
با وجود پیشرفت تکنولوژی در عرصه‌ی عکاسی صنعتی همچنان دوربین‌ها دارای خطاهایی هستند که فقط هوش انسان قادر به برطرف کردن آن است.
خطا در تشخیص نوردهی صحیح و تراز سفیدی نیز یکی از آن مواردی است که باید به آن اشاره کنیم.
در جاهایی که نورهای متفاوتی داریم و یا نورهای نا متعارف ممکن است مود اتوماتیک یا مودهای از پیش تعیین شده نتوانند به آن استانداردی که مد نظر ما است بخصوص در عکاسی صنعتی دست پیدا کنند.
در این لحظه کارت خاکستری ۱۸٪ می‌تواند گره‌گشای کار ما باشد. لازم است برای انجام این فرآیند یک کارت خاکستری ۱۸٪ تهیه کرده باشید و توسط آن مراحل را پیش بروید.
علت استفاده از کارت خاکستری ۱۸٪ ، بازتاب دقیقا ۱۸٪ نور است که به ما یک خاکستری رو به سیاهی می‌دهد چرا که اساسا دوربین بر اساس ۱۸٪ نوری که بازتاب داده می‌شود اجسام و اشیا را بررسی می‌کند.
در مرحله‌ي اول وارد منو دوربین قسمت وایت‌بالانس و سپس وایت بالانس دستی می‌شویم و از طریق Custom Setup اقدام به عکاسی از کارت خاکستری ۱۸٪ می‌کنیم.
بعد از وارد شدن به قسمت Custom Setup سنسور روشن شده و دوربین از شما می‌خواهد از کارت خاکستری ۱۸٪ خود عکاسی کنید.
پس از عکاسی از کارت، دوربین تراز سفیدی و نورسنجی را بر اساس کارت انجام داده و کلوین مناسب را جهت عکاسی می‌دهد. مثلا پس از عکاسی دوربین کلوین 4700 را به نمایش در می‌آورد.
نکات حائز اهمیت:
- بعد از تغییر نوردهی محیط یا عوض شدن شرایط باید مجددا وایت بالانس را انجام دهید، مثلا اگر در داخل با نورثابت عکاسی می‌کنید فراموش نکنید اگر از خانه خارج شدید باید مجدد این فرایند برای نوردهی و شرایط جدید انجام شود.
- سعی کنید با کارت خاکستری ۱۸٪ سنسور را کاملا پوشش دهید. (ترجیحا نورسنجی نقطه‌ای باشد)
- سعی کنید نورسنجی را به طور صحیح انجام دهید. به این منظور علامت نورسنجی بر روی عدد صفر قرار داده شود.
وایت بالانس توسط کاغذ سفید
تمام مراحل بالا را می‌توانید با کاغذ سفید نیز انجام دهید که بنده بر اساس تجربه پیشنهاد نمی‌کنم به دو دلیل:
- کاغذهای سفید دارای کلوین مختلف هستند بعضی از کاغذها سفید یخی هستند و بعضی دیگر شیری رنگ و همین دوربین را به اشتباه خواهد انداخت که می‌توانید امتحان کنید. (برای همین پیشنهاد می‌شود اگر مایل بودید از کاغذ سفید استفاده کنید حتما از کاغذ سفیدی که اغلب روی دیگر کارت خاکستری ۱۸٪ است استفاده کنید)
- تجربه نشان داده سیستم تعیین تراز سفیدی دستی بر اساس ۱۸٪ یعنی عملکرد کلی دوربین طراحی شده و باز هم پیشنهاد بنده این است که در صورت نداشتن کارت خاکستری ۱۸٪ از مود اتوماتیک که بسیار مود قدرتمندی هست استفاده کنید.
به تصاویر زیر دقت کنید:
وایت بالانس توسط دستگاه کلوین‌متر
کلوین‌متر یک دستگاه بسیار گران‌قیمت است که صرفا جهت دانش شما درباره‌ي آن صحبت می‌کنیم و عملا
برای استفاده در عکاسی صنعتی بخصوص در ایران مقروص به صرفه نخواهد بود.
دستگاه کلوین‌متر که می‌توان از اسم آن کاربرد ان را حدس زد مانند هر متر یا اندازه‌گیر دیگر مانند خط کش و … می‌تواند کلوین نور محیط را اندازه بگیرد.
پس از اندازه‌گیری کلوین‌متر و به دست آمدن عدد کلوین می‌توانید با وارد کردن عدد در حالت وایت بالانس دستی به وایت بالانس صحیح دست پیدا کنید.
شرح روش‌های وایت‌بالانس پس از عکاسی
- وایت بالانس توسط نرم‌افزار لایتروم:
- حالت اتوماتیک
- حالت دستی توسط آی‌دراپر وایت‌بلانس لایتروم
- حالت دستی توسط کارت خاکستری Gray Card 18% یا کالرچکر پاسپورت Colorchecker passport
- در حالت اتوماتیک بعد از Import کردن فایل خام – توجه نمایید برای وایت بالانس صحیح و استاندارد حتما باید در حالت راو عکاسی کنید و فایل خام را وارد نرم افزار کنید چرا که دامنه‌ي وسیعی در فایل راو ذخیره شده که به واسطه‌ي آن به طورکامل بر روی تغییر کلوین و دیگر جزییات عکس کنترل دارید– از قسمت Basic در سرمنوی Develop در بخش وایت بالانس می‌توانید توسط مودهای لایترم با یک کلیک وایت‌بالانس را انجام دهید، مودهایی نظیر:
- Ass Shot یعنی پیش فرض دوربین
- Auto لایتروم به صورت اتوماتیک وایت بالانس را تعیین می‌کند
- DayLight بر اساس نورطبیعی روز
- Cloudy هوای ابری
- Shade محیط داخل سایه
- Tungsten لامپ رشته‌ای تنگستن و یا هالوژن‌ها
- Fluorescent لامپ‌های فلورسنت
- Flash استفاده از نور فلاش
- Custom حالت دستی (استفاده از اسلایدر)
حالت دستی که هم می‌توانید ازقطره چکان وایت بالانس استفاده کنید و هم اسلایدر کلوین را به صورت دستی به سمت چپ و راست بکشید. یک راه بسیار عالی برای رسیدن به وایت بالانس صحیح استفاده از قطره‌چکان تراز سفیدی است.مراحل را به صورت زیر طی کنید:
- روی قطره‌چکان برای انتخاب کردن کلیک کنید.
- قطره چکان را به نقاط مختلف تصویر ببرید و یک قسمت خاکستری یا سفید رنگ را کلیک نمایید تا ترازسفیدی انجام شود. بر اساس تجربه‌ی بنده برای رسیدن به بهترین وایت‌بالانس سعی کنید نقطه‌ای پیدا کنید که هر 2 یا ۳ عدد داخل کادر روی ۱۸٪ قرار بگیرند. مانند تصویر زیر:
در این روش که تلفیقی از رسیدن به وایت‌بالانس استاندارد حین عکاسی صنعتی و پس از عکاسی است شما باید طبق مراحل ذیل پیش بروید:
- کارت خاکستری و یا کالرچکر را در کنار سوژه قرار دهید و واضح از آن در کنار سوژه عکس بگیرید، آن عکس را کنار گذاشته و به عکاسی در شرایط ثابت ادامه دهید.
- پس از پایان عکاسی صنعتی تصاویر را وارد لایتروم کنید -تاکید می‌شود در حالت خام یا راو عکاسی کنید- پس از وارد کردن تصاویر، توسط قطره‌چکان یا آی‌دراپر وایت‌بالانس که پیشتر در درباره‌ي آن گفتیم روی کارت خاکستری و یا رنگ خاکستری داخل کالرچکر برد کلیک نمایید. تمام! وایت‌بالانس انجام شد.
- تمام تصاویر را به همراه تصویر اول که با کارت خاکستری ۱۸٪ گرفته و وایت‌بالانس شده را انتخاب کنید و گزینه‌ي Sync را زده و Check None را بزنید. سپس تیک گزینه‌ی White Balance را زده و سینک را انجام دهید. بسته به تعداد تصاویر در چند ثانیه تمام تصاویر با تصویر اول سینک شده و به وایت بالانس یکسانی می‌رسند. تصویر زیر گویای مراحل است:
وایت‌بالانس توسط نرم‌افزار فوتوشاپ:
فوتوشاپ در زمینه‌ي تمام تغییرات عکس دست بالاتر را نسبت به هر نرم افزاری دارد، راه‌های گوناگونی در نرم افزار فوتوشاپ وجود دارد برای انجام وایت بالانس ، راه آسان و دقیقی که امروز درباره‌ی آن می‌گوییم استفاده از Curves است. طبق مراحل زیر عمل کنید:
- فایل خام تصویر مورد نظر را در فوتوشاپ باز کنید.
- یک لایه‌ي بالای تصویر ایجاد کنید.
- لایه‌ي بالای تصویر را با سالید رنگ خاکستری بدهید و از عدد 808080 استفاده کنید (خاکستری میانه).
- بلند مود لایه‌ي خاکستری را روی Difference قرار دهید.
- اکنون هرجای تصویر که کاملا سیاه باشد می‌تواند منبع تصحیح ترازسفیدی باشد. توسط ابزار color sampler tool یک نقطه بگذارید.
- اکنون لایه‌ي خاکستری را حذف کنید.
- یک Adjustment Curves بالای تصویر ایجاد کنید.
- در کرو ۳ عدد قطره‌چکان مشاهده می‌کنید توسط قطره‌چکان وسطی روی نقطه‌ي که روی تصویر زیر گذاشتید کلیک کنید.! تمام! مشاهده می‌کنید که وایت‌بالانس انجام شد.
در آخر به یاد داشته باشید با وجود فرمت خام یا راو در عکاسی دیجیتال دیگر نگران وایت بالانس نباشید چرا که در بدترین حالت وایت‌بالانس باز هم پس از عکاسی صنعتی می‌توانید با چند کلیک بهترین وایت بالانس ممکن را داشته باشید.
بنابراین همیشه با فرمت Raw عکاسی کنید.
